مالیات کمک مالی اجباری است که توسط قانون برای افزایش درآمد دولت وضع میشود. در کانادا هم مالیات یکی از بنیانهای اقتصادی است. سیستم مالیاتی دقیق، شفاف و البته کمی پیچیدۀ این کشور، مبنای درآمد دولت و ارائه خدمات رفاهی به شهروندان و مهاجران است.
دولت و مسئولان فدرال، استانها و شهرداریها، مالیات را از شرکتها و افراد جمعآوری میکنند تا به کمک آنها بتوانند برای برنامهها و خدمات دولتی همچون جادهها، اموال عمومی، مدارس، سیستم بهداشت و سلامت، فعالیتهای فرهنگی و رشد اقتصادی برنامهریزی کنند.
هر ساله از اوایل فوریه تا آخر آپریل، افراد مقیم و شهروندان کانادا، فرمها یا اظهارنامههای مالیاتی خود را پر میکنند. مالیاتدهندگان باید مالیاتهای خود را تا پایان ماه آپریل بپردازند اگر نه جریمه یا حتی دادگاهی میشوند. اگر فردی به هر دلیلی در طول سال پیشین، مالیات بیشتری پرداخت کرده باشد، دولت مالیات اضافه را به او برمیگرداند.
برای پر کردن اظهارنامههای مالیاتی میتوان از انواع برنامههای کامپیوتری مورد تایید اداره مالیات کانادا استفاده کرد و یا از یک حسابدار و متخصص مالیات کمک گرفت. همچنین در طول فصل مالیات، شرکتهای فعال در این زمینه در نقاط مختلف شهرها دفتر میزنند و کارهای مالیاتی افراد را انجام میدهند.
سازمان درآمد کانادا (CRA) مسئول جمعآوری مالیات در این کشور است.
انواع مالیات در کانادا
⦁ مالیات بر درآمد که شامل اشتغال و سایر درآمدها میشود
⦁ مالیات بر فروش که شامل مالیات بر فروش کالاها و خدمات (GST) یا مالیات فروش هماهنگ (HST) و مالیاتهای استانی برای فروش (PST) میشود
⦁ مالیات بر ملک که معمولاً توسط دولتهای استانی و بر زمین و ساختمان متناسب با ارزش آنها وضع میشود
⦁ عوارض گمرکی یا تعرفه برخی از محصولات وارداتی و صادراتی
⦁ مالیات کارفرمایان و کارمندان برای طرحهای تأمین اجتماعی مانند بیمه اشتغال (EI)، طرح بازنشستگی کانادا (CPP)، طرح بازنشستگی کبک (QPP) یا طرح بیمه پدر و مادر کبک
⦁ مالیات خدمات بهداشتی که در برخی استانها برای استفاده از سیستم مراقبتهای بهداشتی استانی دریافت میشود
⦁ سایر مالیاتها مانند مالیات گواهینامه وسایل نقلیه موتوری و مالیات منابع طبیعی
*تعرفه: هزینهای (یا فهرستی از هزینهها) که توسط دولت بر واردات یا صادرات اعمال میشود.
*برخلاف برخی کشورها، کانادا مالیات بر ارث دریافت نمیکند، اگرچه هزینههایی برای صدور گواهیها و نقل و انتقال اموال به هنگام فوت افراد وجود دارد. مالیات بر درآمد هم ممکن است با فوت فرد اعمال شود.
وظایف مالیاتدهندگان
⦁ تسلیم اظهارنامه مالیات بر درآمد و سود، در موعد مقرر؛ معمولاً تا ۳۰ آپریل هر سال
⦁ پرداخت مبلغ صحیح مالیات
⦁ دادن اطلاعات لازم به آژانس درآمد کانادا (CRA) برای ارزیابی درست حقوق و مزایای مالیاتدهندگان
⦁ کمک گرفتن در صورت لزوم
*دفتر بازرسی مالیاتدهندگان، به شکایات آنها در مورد خدمات، به صورت مستقل رسیدگی میکند.
مالیات بر درآمد فدرال ۲۰۲۱
برای محاسبه مالیات بر درآمد در کانادا، ابتدا باید معافیتهای مالیاتی را از میزان درآمد کم کرد که شامل شهریه دانشگاه (برای دانشجویان)، هزینه مهد کودک (در صورت وجود)، صندوق بازنشستگی، کمکهای خیریه و … میشود. پس از آن، با دادن اعتبار اختصاصی به هر فرد، حداقل مبلغ لازم برای زندگی او مشخص میشود.
*این مبالغ بسته به تورم و سایر عوامل، در هر سال مالیاتی تعدیل میشوند.
مثال: اگر درآمد مشمول مالیات شما در سال ۲۰۲۱، ۵۰،۰۰۰ دلار باشد، مالیات فدرال آن به صورت زیر محاسبه میشود:
۱۵٪ مالیات تا مبلغ ۴۸،۵۳۵ دلار (۷۲۸۰٫۲۵ دلار)
۲۰٫۵% مالیات برای مابهالتفاوت مبلغ ۴۸،۵۳۵ تا ۹۷،۰۶۹ دلار (۳۰۰٫۳۳ دلار)
کل مالیات فدرال: ۷۵۸۰٫۵۸ دلار
مالیات بر درآمد در کبک ۲۰۲۱
مالیات بر درآمد در بریتیش کلمبیا ۲۰۲۱
مالیات بر درآمد در انتاریو ۲۰۲۱
مالیات بر درآمد در آلبرتا ۲۰۲۱
مالیات بر درآمد در منیتوبا ۲۰۲۱
مالیات بر درآمد در ساسکاچوان ۲۰۲۱
*این مبالغ بسته به تورم و سایر عوامل، در هر سال مالیاتی تعدیل میشوند.
مالیات بر فروش
مالیات بر فروش خدمات و محصولات (GST) نوعی مالیات بر فروش است که مصرفکنندگان به هنگام خرید محصولات و خدمات، درصدی از قیمت آن جنس و خدمات را همراه با هزینۀ اصلی، به فروشندگان میپردازند. این مالیات شامل برخی از خدمات و محصولات مانند مواد غذایی، خدمات پزشکی و مراقبت از کودک نمیشود. نرخ مالیات بر خدمات و محصولات کانادایی (GST) برای سال ۲۰۲۱، ۵% بود.
نوع دیگری از مالیات بر فروش در کانادا، مالیات بر فروش استانی (PST) است که میزان آن ۸% است. ترکیبِ مالیات بر فروش خدمات و محصولات و مالیات بر فروش استانی، مالیات فروش هماهنگ (HST) نامیده میشود که سیزده درصد است.
برخلاف کشورهای اروپایی، این مالیاتها فقط در پایان خرید و زمانی که مشتری آماده پرداخت است به قیمتها اضافه میشود. بدین معنی که قیمت ثبتشده روی محصولات، قیمت نهایی آنها نیست.
مالیات بر ملک
مالیات بر ملک، به صورت سالیانه از طرف دارنده ملک به شهرداری پرداخت میشود. میزان این مالیات بسته به شهر و استان، محل ملک و ارزش آن متغیر است. افراد میتوانند مالیات بر ملک خود را در دو قسط (در نیمه اول و دوم سال) پرداخت کنند. لازم به ذکر است که در صورت عدم پرداخت این مالیات، شهرداری میتواند ملک را مصادره کرده و به حراج بگذارد. حتی تأخیر در جمعآوری مدارک مربوطه و پرداخت مالیات شامل جریمه میشود. در نتیجه محاسبات و اسناد مالیاتی خود را به موقع ثبت و مالیات خود را پرداخت کنید.
مالیات بر ملک را شورای شهر تعیین میکند و خدماتی همچون آب، برفروبی، جمعآوری زباله، خدمات امنیتی و آتشنشانی را پوشش میدهد. در برخی استانهای کانادا مانند انتاریو، صرف توسعه مدارس هم میشود.
اگر برای خرید ملک خود از یک بانک کانادایی وام گرفته و آن را نزد بانک وثیقه گذاشتهاید، بانک مربوطه مالیات ملک را به همراه اقساط وام از شما دریافت و به شهرداری پرداخت میکند تا از مصادره شدن آن از سوی شهرداری جلوگیری کند. بنابراین اگر ملک شما در رهن بانک کانادایی است بابت مصادرۀ آن از سوی شهرداری نگران نباشید.
مالیات بر ارزش افزوده
مالیات بر ارزش افزوده مبلغ ثابت و معینی است که بستگی به قیمت کالا ندارد. این مالیات به برخی از کالاها مانند الکل، دخانیات و سوخت اتومبیلها تعلق میگیرد.
مالیات بر شرکت
تمامی شرکتها از جمله شرکتهای غیرانتفاعی و غیرفعال، در کانادا مالیات میپردازند. مالیات بر شرکت علاوه بر استانها در سطح فدرال هم وضع و شامل هر دو، سود و سرمایه میشود. نرخ مالیات بر شرکت، نه تنها به نوع و اندازه شرکت بلکه به استان محل استقرار آن هم بستگی دارد. ولی بهطور کل، شرکتهایی که در کانادا ثبت شده و مشغول به فعالیت هستند، سالانه باید حدود ۱۵ درصد از درآمد خالص خود را به عنوان مالیات بر شرکت به سازمان درآمد کانادا پرداخت کنند.
مالیاتهایی که بر فیش حقوقی کارمندان در کانادا اعمال میشوند
در کانادا به فیش حقوقی کارمندان حقوقبگیر، مالیاتهای مختلفی تعلق میگیرد. این مالیاتها شامل کارکنان همه سازمانها و شرکتهایی میشود که برای کارمندان خود فیش حقوقی صادر میکنند و عبارتاند از:
⦁ مالیات حقوق بازنشستگی: دولت کانادا به شهروندان و دارندگان اقامت دائم، پس از بازنشستگی، تسهیلاتی ارائه میدهد که بابت آنها در دوران اشتغال مالیات دریافت میکند.
⦁ بیمه حوادث ناشی از اشتغال: برای پوشش دادن هزینههای حوادث احتمالی مربوط به اشتغال، دولت کانادا مبلغ اندکی را از حقوق ماهیانۀ کارمندان کسر و آنها را بیمه میکند.
⦁ مالیات سلامت کارمندان: کارکنان برخی از شرکتهای کانادایی که برای خدمات پزشکی و دندانپزشکی تحت پوشش بیمه نیستند، برای این خدمات تخفیف میگیرند و یا حتی آنها را به صورت رایگان دریافت میکنند. به این منظور مبلغی از حقوق ماهیانه آنها برداشت میشود.
⦁ مالیات بابت برنامه بازنشستگی کبک: استان کبک برنامه بسیار جامعی را برای بازنشستگان دارد که باعث شده تا بسیاری از مهاجرانی که نگران دوران کهولت خود هستند، کبک را برای زندگی انتخاب کنند. از اینرو کارفرمایان در کبک، بابت ارائۀ این خدمات ارزنده، مالیات دریافت میکنند.
⦁ مالیات بر پاداش: این مالیات بر پاداشی اعمال میشود که از سوی کارفرما، به دلیل حسن انجام کار، به کارکنان تعلق میگیرد.
درآمدهای معاف از مالیات
برخی از مواردی که در کانادا شامل مالیات نمیشوند عبارتاند از:
⦁ کادو و ارثیه
⦁ برنده شدن لاتاری
⦁ حساب پسانداز بدون مالیات (TFSA)
⦁ خسارت پرداختی توسط استانها یا قلمروهای کانادا، به افرادی که در حوادث جنایی و یا تصادفات رانندگی آسیب دیدهاند
⦁ درآمد حاصل از برخی سازمانهای بینالمللی (مانند سازمان ملل)
⦁ حقوق بازنشستگی برای معلولان جنگی
⦁ حقوق بازنشستگی پلیس سوارهنظام سلطنتی کانادا (RCMP)
⦁ کمکهزینه خانواده در کبک