غیبت دانشجویان در کانادا به یکی از مسائل مهم مهاجرتی تبدیل شده است که نگرانیهای گستردهای را در میان سیاستگذاران، مؤسسات آموزشی، و اداره مهاجرت، پناهندگی، و شهروندی کانادا (IRCC) ایجاد کرده است. گزارشهای اخیر نشان میدهند که دهها هزار دانشجوی بینالمللی که ویزای تحصیلی دریافت کردهاند، در کلاسهای خود حاضر نشدهاند و بهعنوان «غایبین غیرموجه» ثبت شدهاند. این مشکل نهتنها یکپارچگی سیستم مهاجرتی کانادا را به چالش میکشد، بلکه بر اقتصاد و شهرت این کشور بهعنوان مقصدی برای آموزش بینالمللی تأثیر میگذارد.
هند با حدود ۱۹,۵۸۲ دانشجوی غایب، بیشترین تعداد دانشجویان غیرپایبند را دارد. با این حال، نرخهای بالای عدم پایبندی در کشورهایی مانند رواندا (۴۸.۱%) و غنا (۳۱.۱%) نگرانیهایی درباره صحت درخواستهای ویزای تحصیلی از این کشورها ایجاد کرده است. این دادهها نشان میدهند که غیبت دانشجویان در کانادا در برخی مناطق جغرافیایی به مشکلی سیستمیک تبدیل شده است و نیازمند بررسی دقیقتر ریشههای این پدیده است.
غیبت دانشجویان در کانادا: ابعاد یک بحران مهاجرتی
طبق دادههای بهار ۲۰۲۴، حدود ۵۰,۰۰۰ دانشجوی بینالمللی که برای تحصیل در کانادا ویزای تحصیلی دریافت کرده بودند، در کالجها و دانشگاههای این کشور ثبتنام نکرده یا در کلاسها شرکت نکردهاند. این تعداد، ۶.۹ درصد از کل دانشجویان بینالمللی تحت نظارت IRCC را تشکیل میدهد، که نشاندهنده مشکلی جدی در سیستم مهاجرتی است. علاوه بر این، اطلاعات مربوط به وضعیت ۲۳,۵۱۴ دانشجو (۳.۳ درصد از کل) در دسترس نیست، که نگرانیها را درباره نظارت بر دانشجویان بینالمللی افزایش داده است. از این میان، ۱,۸۴۸ دانشجوی ایرانی نیز در میان غایبان گزارش شدهاند، که نشاندهنده نرخ عدم پایبندی ۱۱.۶ درصد برای این گروه است. غیبت دانشجویان در کانادا به دلایل مختلفی رخ میدهد و پیامدهای آن بر سیستم آموزشی و مهاجرتی قابل توجه است. این موضوع بحثهای گستردهای درباره کارآمدی سیستم پایش دانشجویان بینالمللی ایجاد کرده و نیاز به اصلاحات ساختاری را برجسته کرده است. در ادامه، جزئیات بیشتری از این مشکل و اقدامات مرتبط بررسی میشود.
گستردگی مشکل غیبت دانشجویان در کانادا
سیستم پایش دانشجویان بینالمللی که از سال ۲۰۱۴ توسط IRCC معرفی شد، مؤسسات آموزشی مورد تأیید (DLI) را موظف میکند که دو بار در سال (در ماههای مارس و آوریل) گزارشهایی درباره وضعیت ثبتنام و حضور دانشجویان بینالمللی ارائه دهند. این گزارشها نشان میدهند که آیا دانشجویان بهصورت فعال در کلاسها شرکت میکنند یا خیر. در بهار ۲۰۲۴، دادههای این گزارشها حاکی از آن بود که دهها هزار دانشجو به شرایط ویزای تحصیلی خود پایبند نبودهاند. این عدم پایبندی شامل مواردی مانند عدم ثبتنام در مؤسسات آموزشی، عدم حضور در کلاسها، یا حتی خروج از کانادا بدون اطلاع است. غیبت دانشجویان در کانادا نهتنها نقض قوانین مهاجرتی محسوب میشود، بلکه میتواند منجر به لغو ویزای تحصیلی، اخراج از کشور، یا ممنوعیت ورود مجدد شود. علاوه بر این، فقدان اطلاعات درباره ۳.۳ درصد از دانشجویان نشاندهنده شکافهایی در سیستم نظارتی است که نیازمند توجه فوری است و میتواند به سوءاستفادههای احتمالی دامن بزند.کشورهای با بالاترین نرخ غیبت دانشجویان در کانادا
دادههای IRCC نشان میدهد که دانشجویان برخی کشورها نرخ بالاتری از عدم پایبندی به قوانین ویزای کانادا دارند. جدول زیر ۱۰ کشور با بیشترین تعداد دانشجویان بینالمللی در کانادا و نرخ پایبندی و عدم پایبندی آنها را نشان میدهد (بر اساس دادههای بهار ۲۰۲۴):کشور | دانشجویان پایبند | دانشجویان غیرپایبند | گزارش نشده | نرخ پایبندی | نرخ عدم پایبندی |
هند | 327,646 | 19,582 | 12,553 | 91% | 5% |
چین | 62,519 | 4,279 | 466 | 93% | 6% |
نیجریه | 30,920 | 3,902 | 1,675 | 85% | 11% |
غنا | 5,881 | 2,712 | 139 | 67% | 31% |
ایران | 14,039 | 1,848 | 88 | 88% | 12% |
جمهوری دموکراتیک کنگو | 2,176 | 1,166 | 7 | 65% | 35% |
بنگلادش | 11,948 | 984 | 157 | 91% | 8% |
ویتنام | 9,573 | 912 | 299 | 89% | 9% |
رواندا | 840 | 802 | 24 | 50% | 48% |
فیلیپین | 28,373 | 688 | 2,078 | 91% | 2% |
دلایل احتمالی غیبت دانشجویان در کانادا
کارشناسان دلایل متعددی را برای غیبت دانشجویان در کانادا مطرح کردهاند که شامل موارد زیر است: عبور غیرقانونی به ایالات متحده: گزارشهایی از مقامات هندی و کانادایی نشان میدهد که برخی دانشجویان از ویزای تحصیلی کانادا بهعنوان راهی برای ورود غیرقانونی به ایالات متحده استفاده میکنند. این افراد پس از ورود به کانادا، بهجای تحصیل، سعی میکنند از مرز عبور کنند.
-
جستوجوی کار و اقامت دائم
-
سوءاستفاده توسط واسطههای غیرقانونی
-
مشکلات مالی و شخصی
این عوامل نشاندهنده پیچیدگیهای غیبت دانشجویان در کانادا و نیاز به راهکارهای چندجانبه برای مقابله با آن هستند که تنها با اعمال محدودیتها قابل حل نیست.
واکنش دولت کانادا به بحران غیبت دانشجویان
برای مقابله با غیبت دانشجویان در کانادا و حفظ یکپارچگی سیستم، اداره مهاجرت کانادا (IRCC) اقدامات سختگیرانهای را از نوامبر ۲۰۲۳ معرفی کرده است. مارک میلر، وزیر مهاجرت، اعلام کرد که مؤسسات آموزشی (DLI) که در گزارشدهی وضعیت دانشجویان کوتاهی کنند، ممکن است تا یک سال از پذیرش دانشجویان بینالمللی محروم شوند. سایر اقدامات شامل موارد زیر است:- نظارت دقیقتر: اداره مهاجرت سیستمهای نظارتی خود را تقویت کرده تا دانشجویان متخلف را شناسایی کند. این شامل بررسی دقیقتر گزارشهای DLI و ردیابی حضور دانشجویان است.
- معرفی نامه تأیید استانی (Provincial Attestation Letter – PAL): از ژانویه ۲۰۲۴، متقاضیان ویزای تحصیلی (بهجز دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری) باید نامه تأیید استانی ارائه دهند. این نامه توسط استانها صادر میشود و به کنترل تعداد دانشجویان و توزیع متوازن آنها در سراسر کشور کمک میکند.
- محدودیت پذیرش: در سال ۲۰۲۴، اداره مهاجرت ظرفیت پذیرش دانشجویان بینالمللی را به حدود ۳۶۰,۰۰۰ نفر کاهش داد (که ۳۵ درصد کمتر از سال ۲۰۲۳ بود). این محدودیت در سال ۲۰۲۵ به ۴۳۷,۰۰۰ نفر کاهش یافته است (که نشاندهنده کاهش ۱۰ درصدی دیگر نسبت به سقف ۲۰۲۴ است) تا فشار بر مسکن و خدمات عمومی کاهش یابد.
- تغییرات در ویزای کار همراه: از سال ۲۰۲۵، ویزای کار باز (Open Work Permit) برای همسران دانشجویان فقط به برنامههای کارشناسی ارشد و دکتری با حداقل ۱۶ ماه مدت تحصیل محدود شده است. این تغییر با هدف کاهش تعداد افراد وابسته به دانشجویان و تمرکز بر جذب دانشجویان تحصیلات تکمیلی صورت گرفته است.
- محدودیت ساعات کار حین تحصیل: از نوامبر ۲۰۲۴، حداکثر ساعات کار مجاز برای دانشجویان بینالمللی در حین تحصیل به ۲۴ ساعت در هفته محدود شد، هرچند در تعطیلات برنامهریزیشده امکان کار تماموقت وجود دارد.
نیاز به نظارت بهتر بر غیبت دانشجویان در کانادا
کارشناسان معتقدند که سیستم فعلی پایش دانشجویان بینالمللی نیاز به اصلاحات اساسی دارد تا بتواند به طور مؤثرتری با غیبت دانشجویان در کانادا مقابله کند. پیشنهادهای زیر برای کاهش این مشکل و تقویت سیستم ارائه شدهاند:- پرداخت پیشاپیش شهریه: هنری لوتین پیشنهاد میدهد که دانشجویان بینالمللی ملزم به پرداخت شهریه پیش از ورود به کانادا شوند تا تعهد آنها به تحصیل تضمین شود و از ورود افرادی که قصد واقعی تحصیل ندارند، جلوگیری شود.
- همکاری با مشاوران مجاز: دیوید ماتاس تأکید میکند که متقاضیان باید فقط با وکلا یا مشاوران مهاجرتی دارای مجوز از شورای قانونگذاری مهاجرت کانادا (CICC) همکاری کنند تا از سوءاستفاده واسطههای غیرقانونی که ممکن است اطلاعات نادرست یا وعدههای دروغین ارائه دهند، جلوگیری شود.
- ردیابی دقیقتر و بهبود دادهها: اختلاف دادههای جمعیتی بین اداره آمار کانادا و اداره مهاجرت نشاندهنده نیاز به سیستمهای ردیابی پیشرفتهتر و هماهنگی بهتر بین نهادهای دولتی است. استفاده از فناوریهای دیجیتال و پایگاههای داده یکپارچه میتواند به نظارت بهتر و شناسایی سریعتر دانشجویان غایب کمک کند.
- آموزش مؤسسات آموزشی: مؤسسات DLI باید در زمینه گزارشدهی دقیقتر و بهموقع آموزش ببینند تا از خطاها و کوتاهیها در ارائه اطلاعات مربوط به وضعیت دانشجویان جلوگیری شود. این امر به اداره مهاجرت کمک میکند تا تصویر دقیقتری از وضعیت دانشجویان داشته باشد.

آینده آموزش بینالمللی و غیبت دانشجویان در کانادا
دانشجویان بینالمللی سالانه میلیاردها دلار به اقتصاد کانادا کمک میکنند و نقش مهمی در تقویت تنوع فرهنگی و تأمین نیروی کار در بخشهای کلیدی دارند. با این حال، غیبت دانشجویان در کانادا شهرت این کشور بهعنوان قطب آموزش بینالمللی را تهدید میکند. برای حفظ جذابیت جهانی کانادا، سیاستگذاران و مؤسسات آموزشی باید با همکاری، سیستمی شفافتر و پاسخگوتر ایجاد کنند. این شامل اجرای سیاستهای سختگیرانهتر، بهبود نظارت، و حمایت از دانشجویان برای پایبندی به شرایط ویزای تحصیلی است. علاوه بر این، اداره مهاجرت باید با چالشهایی مانند افزایش هزینههای زندگی و مسکن مقابله کند، که میتواند یکی از دلایل اصلی غیبت دانشجویان در کانادا باشد. برنامههایی مانند برنامه تجربه کبکی (PEQ) و نیروی کار ماهر کبک (QSWP) در کبک میتوانند به دانشجویان کمک کنند تا پس از تحصیل به اقامت دائم کانادا دست یابند، اما این مسیرها باید با نظارت دقیق همراه شوند تا از سوءاستفاده جلوگیری شود و اطمینان حاصل شود که دانشجویان واقعی به این فرصتها دسترسی دارند.نتیجهگیری
غیبت دانشجویان در کانادا به چالشی جدی برای سیستم مهاجرتی این کشور تبدیل شده است. با گزارش ۵۰,۰۰۰ دانشجوی غایب و نرخ عدم پایبندی بالای برخی کشورها، نیاز به اصلاحات در سیستم پایش دانشجویان بینالمللی بیش از پیش احساس میشود. دلایل این مشکل شامل سوءاستفاده از ویزای تحصیلی، مشکلات مالی، و فعالیت واسطههای غیرقانونی است. دولت کانادا با معرفی قوانین سختگیرانهتر، مانند کاهش ظرفیت پذیرش و الزام به نامه تأیید استانی، در تلاش است تا این بحران را مدیریت کند. متقاضیان باید با مشاوران مجاز همکاری کنند و از شرایط ویزای تحصیلی آگاه باشند تا از مشکلات احتمالی جلوگیری کنند.ارتباط با ما
برای دریافت مشاوره و انواع خدمات مهاجرتی از طریق شرکت کنپارس میتوانید با شمارههای زیر تماس بگیرید. میتوانید در دایرکت اینستاگرام اطلاعات تماس خود را ارسال کنید یا فرم ارزیابی رایگان ما را پر فرمایید تا در اولین فرصت با شما تماس بگیریم.
همچنین میتوانید پرسشهای خود را از طریق شمارههای واتساپ
(کافی است همین حالا شماره تماسها را لمس کنید)
از ما بپرسید و پاسخ آنها را از طریق همین شمارهها دریافت کنید.