بازنشستگی در کانادا مرحلهای تازه از زندگی به شمار میآید؛ مرحلهای که در آن، پس از سالها کار و کوشش، فرصت بهرهمندی از آرامش، امنیت مالی و امکانات اجتماعی فراهم میشود. جامعه کانادا با ساختار اقتصادی و رفاهی پیشرفته، نظامی منظم و چندلایه برای حمایت از بازنشستگان ایجاد کرده است. این نظام بر پایه سه ستون اصلی استوار است: مزایای دولتی، طرحهای بازنشستگی شغلی و پساندازهای فردی. شناخت درست این ساختار برای ایرانیان دارای اقامت کانادا اهمیتی ویژه دارد و میتواند کیفیت زندگی در دوران بازنشستگی را بهطور چشمگیری بهبود بخشد.
اگر دغدغه آینده و کیفیت دوران بازنشستگی خود را دارید، این مطلب را از دست ندهید.
این جدول نشان میدهد که نظام بازنشستگی در کانادا به گونهای طراحی شده که بتواند برای گروههای مختلف جامعه، بسته به سابقه کاری و شرایط اقامت، حمایت مالی قابل توجهی فراهم کند.
پ
سن بازنشستگی در کانادا
در نظام اقتصادی و اجتماعی کانادا، سن بازنشستگی بر اساس نوع برنامه بازنشستگی و سابقه کاری تعیین میشود. به طور معمول، سن رسمی بازنشستگی ۶۵ سال در نظر گرفته شده است، هرچند امکان بازنشستگی زودتر از این سن نیز وجود دارد. افراد میتوانند از سن ۶۰ سالگی، با کاهش نسبی در مبلغ مستمری، از مزایای بازنشستگی استفاده کنند. برای برخی برنامههای خصوصی یا شغلی، شرایط متفاوتی اعمال میشود. برای نمونه، کارمندان دولت فدرال یا نیروهای نظامی چه بسا زودتر بازنشسته شوند، در حالی که در بخش خصوصی، تصمیم به ادامه کار پس از ۶۵ سالگی به صورت کامل اختیاری است. قانون کار در کانادا هیچ محدودیت اجباری برای بازنشستگی سنی ندارد، و بسیاری از افراد بنا بر علاقه یا نیاز مالی، تا دهه هفتم زندگی به فعالیت خود ادامه میدهند. علاوه بر سن، سابقه پرداخت حق بیمه نیز نقش تعیینکنندهای در میزان مستمری بازنشستگی دارد. کسانی که به مدت طولانیتری در برنامههای بازنشستگی دولتی مشارکت کردهاند، از مزایای بیشتری بهرهمند خواهند شد.حقوق بازنشستگی در کانادا
حقوق بازنشستگی در کانادا از ترکیب چند منبع تشکیل میشود. این ساختار چندلایه به گونهای طراحی شده که از همه شهروندان کانادا و مقیمان دائم این کشور، صرفنظر از سطح درآمد یا شغل، پشتیبانی کند. سه رکن اصلی این نظام عبارتاند از:طرح بازنشستگی کانادا (CPP – Canada Pension Plan)
این برنامه، بر پایه حق بیمههایی که در طول سالهای کاری پرداخت شده، مستمری ماهانهای را برای دوران بازنشستگی فراهم میکند. مبلغ دریافتی بستگی به مدت و میزان مشارکت دارد. کسانی که سالها در بازار کار رسمی کانادا حضور داشتهاند، به حداکثر مزایای CPP دست خواهند یافت.
مزایای سالمندان (OAS – Old Age Security)
این برنامه بدون نیاز به پرداخت حق بیمه مستقیم ارائه میشود و بر اساس اقامت در کانادا محاسبه میگردد. هر فردی که دستکم ده سال پس از ۱۸ سالگی در کانادا زندگی کرده باشد، مشمول دریافت OAS خواهد بود. برای دریافت کامل مزایا، به طور معمول نیاز به ۴۰ سال اقامت است.مکمل درآمد تضمینی (GIS – Guaranteed Income Supplement)
این بخش برای بازنشستگان کمدرآمد در نظر گرفته شده و به عنوان کمک مالی اضافی در کنار OAS پرداخت میشود. مبلغ GIS با توجه به درآمد سالانه فرد تنظیم میگردد. به طور میانگین، ترکیب این سه منبع میتواند تا حد زیادی هزینههای زندگی بازنشستهای را پوشش دهد، اگرچه در شهرهای بزرگ مانند تورنتو و ونکوور، هزینههای بالای مسکن و خدمات گاهی موجب میشود افراد به دنبال درآمدهای تکمیلی یا پساندازهای شخصی باشند.جدول مقایسهای ساختار حقوق بازنشستگی در کانادا
| برنامه بازنشستگی | نوع پرداخت | شرط دریافت | میانگین مبلغ ماهانه (۲۰۲۵) | مالیاتپذیری |
| CPP طرح بازنشستگی کانادا | بر اساس حق بیمه کاری | سابقه پرداخت در دوران کار | حدود ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ دلار | بله |
| OAS مزایای سالمندان | بر اساس اقامت | حداقل ۱۰ سال اقامت در کانادا | حدود ۷۵۰ دلار | بله |
| GIS مکمل درآمد تضمینی | کمک مالی برای درآمد پایین | دریافتکننده OAS و درآمد کم | تا ۱۰۰۰ دلار | خیر |
| RRSP پسانداز بازنشستگی فردی | پسانداز داوطلبانه | سرمایهگذاری شخصی | متغیر | بستگی به برداشت دارد |
پ
مستمری سالمندان در کانادا
مستمری سالمندان در کانادا یکی از شاخصهای عدالت اجتماعی و رفاه عمومی در این کشور محسوب میشود. این برنامهها تضمین میکنند که افراد مسن حتی در صورت نداشتن سابقه کاری طولانی، از حداقلی از درآمد برخوردار باشند. برنامه OAS بر اساس اقامت محاسبه میشود و از طریق مالیات عمومی تأمین مالی میگردد. دریافتکنندگان این مزایا موظفاند هر سال اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال کنند تا میزان پرداختیها بر اساس تغییرات درآمد تنظیم شود. برای کسانی که درآمد سالانه بالاتری دارند، بخشی از OAS چه بسا مشمول «بازیابی مالیاتی» شود، به این معنا که مبلغی از آن به دولت بازگردانده میشود. از سوی دیگر، مکمل GIS برای کسانی طراحی شده که تنها از OAS استفاده میکنند و درآمد دیگری ندارند. این کمک مالی باعث میشود سطح زندگی آنان از خط فقر بالاتر بماند. بهویژه برای سالمندان مهاجر که سابقه کاری کوتاهتری در کانادا دارند، GIS نقشی حیاتی در حفظ ثبات مالی دارد.حقوق بازنشستگی بعد از مهاجرت
برای مهاجران، بازنشستگی در کانادا موضوعی چندوجهی است. بسیاری از ایرانیان پس از مهاجرت به کانادا در میانسالی یا پس از سالها زندگی کاری در ایران، نگران آناند که سابقه کاری یا بیمه پیشین در محاسبه مستمریشان در نظر گرفته نشود. در واقع، نظام بازنشستگی کانادا بیشتر بر پایه اقامت و پرداختهای انجامشده در داخل کشور عمل میکند. با این حال، توافقنامههایی میان کانادا و برخی کشورها وجود دارد که امکان انتقال سوابق بیمهای را فراهم میسازد. در حال حاضر، کانادا با کشورهایی چون ایتالیا، آلمان و ایالات متحده چنین توافقهایی دارد، اما توافقی رسمی با ایران امضاء نشده است. پس مهاجران ایرانی باید بر اساس مدت اقامت و مشارکت مالی در سیستم کانادایی، برای آینده بازنشستگی برنامهریزی کنند. مهاجران جدید میتوانند از طریق حسابهای بازنشستگی شخصی مانند RRSP (Registered Retirement Savings Plan) یا TFSA (Tax-Free Savings Account) به شکل داوطلبانه برای دوران بازنشستگی پسانداز کنند. این حسابها مزایای مالیاتی قابل توجهی دارند و ابزارهای مؤثری برای جبران سالهای بدون سابقه کاری محسوب میشوند. داستان برنامهریزی و دقت حقوقی سینا، میتواند راهنمای خوبی در این زمینه باشد.
مدیریت برنامه بازنشستگی یک مهاجر
سینا در ۴۵ سالگی، پس از دو دهه کار در ایران، تصمیم گرفت به کانادا مهاجرت کند. او در مهندسی عمران تجربه داشت و از همان ابتدا با ذهنی تحلیلی سراغ موضوعی رفت که بسیاری از تازهواردها نادیده میگیرند: بازنشستگی. او میدانست که اگر از همان روز اول با دقت در برنامههای بازنشستگی کشور جدید عمل کند، حتی با شروعی دیرتر، میتواند آیندهای مطمئن بسازد. سینا به مشاور مالی مراجعه کرد و طرحی برای ۲۰ سال آینده نوشت. در کنار کار تماموقت، سهم خود را در برنامههای بازنشستگی پرداخت و هر سال تا سقف مجاز در حساب RRSP سرمایهگذاری کرد تا هم مالیاتش کمتر شود و هم پساندازی مطمئن بسازد. سالها گذشت. سینا با انضباط مالیاش نهتنها در کار موفق شد، بلکه هر سال مالیاتش را بهگونهای مدیریت میکرد که بیشترین بازده را از سیستم بازنشستگی بگیرد. سینا در ۶۵ سالگی، یعنی بیست سال پس از ورودش به کانادا، ثمرهی دقتش را دید.در مجموع، درآمد بازنشستگیاش حدود ۲,۶۰۰ دلار در ماه شد؛ مبلغی که با سبک زندگی ساده و منظمش کاملاً کافی بود. سینا حالا بیشتر وقتش را صرف پیادهروی در کنار دریاچه و خواندن کتاب میکرد. او با خودش میگوید: «از ۴۵ سالگی شروع کردم، ولی با برنامهریزی، انگار یک عمر زودتر آغاز کرده بودم.»
- از CPP ماهانه حدود ۸۰۰ دلار دریافت میکرد، چون دو دهه حق بیمهاش را کامل پرداخت کرده بود.
- از OAS به خاطر اقامت ۲۰سالهاش در کانادا ۴۵۰ دلار در ماه میگرفت.
- به دلیل درآمد نسبتاً پایینش در دوران بازنشستگی، ۳۵۰ دلار هم از GIS بهرهمند شد.
- و با RRSPای که طی سالها به ۱۸۰,۰۰۰ دلار رسیده بود، ماهی حدود ۱,۰۰۰ دلار برداشت میکرد.
بازنشستگی در کانادا برای مهاجران
بازنشستگی در کانادا برای مهاجران، نه تنها به معنای دسترسی به مزایای مالی، بلکه نشانه ادغام کامل در جامعه جدید است. جامعه کانادا نگاه مثبتی به سالمندان دارد و ساختار خدمات اجتماعی به گونهای طراحی شده که استقلال، سلامت و مشارکت آنان در اجتماع حفظ شود. در شهرهای بزرگ، مراکز متعددی برای فعالیتهای سالمندان مهاجر وجود دارد که خدماتی همچون آموزش زبان، مشاوره مالی، و برنامههای فرهنگی ارائه میدهند. حضور در چنین فضاهایی به مهاجران کمک میکند تا روابط اجتماعی خود را گسترش دهند و حس تعلق را به جامعه کانادایی تقویت کنند. از نظر اقتصادی نیز، برنامهریزی برای بازنشستگی در کانادا نیازمند آگاهی و نظم مالی است. افرادی که زودتر به این موضوع توجه نشان دهند، در سالهای پایانی زندگی از آسودگی بیشتری برخوردار خواهند شد. انتخاب میان طرحهای بازنشستگی خصوصی، برنامههای دولتی و سرمایهگذاریهای شخصی باید با در نظر گرفتن میزان درآمد، سن ورود به بازار کار و چشمانداز اقامت دائم کانادا صورت گیرد. بهویژه برای مهاجران ایرانی، توجه به تفاوتهای فرهنگی در مفهوم بازنشستگی اهمیت دارد. دوران بازنشستگی در فرهنگ ایرانی، اغلب به عنوان زمانی برای آرامش در کنار خانواده تلقی میشود، اما در کانادا، استقلال مالی و اجتماعی در این دوره نقش پررنگتری دارد. بسیاری از سالمندان در کانادا به فعالیت داوطلبانه یا نیمهوقت ادامه میدهند تا احساس مفید بودن و تعامل اجتماعی خود را حفظ کنند.
چالشها و فرصتهای بازنشستگی در کانادا
هرچند بازنشستگی در کانادا مزایای بسیاری دارد، اما چالشهایی نیز در مسیر آن وجود دارد. هزینههای بالای زندگی، بهویژه در شهرهای بزرگ، از جمله دغدغههای اصلی بازنشستگان است. افزایش طول عمر نیز سبب شده که افراد مدت بیشتری از زندگی را در دوران بازنشستگی بگذرانند و در نتیجه نیاز به منابع مالی بیشتری پیدا کنند. از سوی دیگر، فرصتهای قابل توجهی نیز فراهم است. وجود نظام بهداشت عمومی، خدمات حمایتی گسترده و محیطی امن، شرایطی ایدهآل برای سالمندی فراهم میسازد. بسیاری از استانها، برنامههای ویژهای برای حمایت از سالمندان مهاجر دارند؛ از جمله تخفیف در هزینههای حملونقل، خدمات درمانی گسترده و مراکز اجتماعی چندفرهنگی. برنامهریزی دقیق مالی و آشنایی با قوانین بازنشستگی، مهمترین کلید برای بهرهمندی از این امکانات است.جمعبندی بازنشستگی در کانادا
بازنشستگی در کانادا مفهومی فراتر از پایان دوران کار است؛ مرحلهای از زندگی است که میتواند با آرامش، استقلال مالی و مشارکت اجتماعی همراه باشد. نظام چندلایه بازنشستگی این کشور با ترکیب طرحهای دولتی، شغلی و شخصی، امنیت مالی قابلاعتمادی برای ساکنان فراهم کرده است. برای ایرانیان مقیم کانادا، آشنایی با جزئیات این نظام اهمیت فراوانی دارد. توجه به سن بازنشستگی، درک ساختار حقوق بازنشستگی، شناخت برنامههای مستمری سالمندان و استفاده از فرصتهای موجود برای پسانداز شخصی، همه عواملیاند که میتوانند کیفیت زندگی در دوران سالمندی را تعیین کنند. در نهایت، بازنشستگی در کانادا نه تنها پایان مسیری کاری، بلکه آغاز مرحلهای تازه از زندگی است؛ مرحلهای که میتواند سرشار از آرامش، ثبات و رضایت باشد، اگر با دانش، برنامهریزی و آگاهی همراه گردد.ارتباط با ما
برای دریافت مشاوره و انواع خدمات مهاجرتی از طریق شرکت کنپارس میتوانید با شمارههای زیر تماس بگیرید. میتوانید در دایرکت اینستاگرام اطلاعات تماس خود را ارسال کنید یا فرم ارزیابی رایگان ما را پر فرمایید تا در اولین فرصت با شما تماس بگیریم.
همچنین میتوانید پرسشهای خود را از طریق شمارههای واتساپ
(کافی است همین حالا شماره تماسها را لمس کنید) از ما بپرسید و پاسخ آنها را از طریق همین شمارهها دریافت کنید.