انتخابات در هر کشور، نه تنها روندی برای انتخاب سیاستمداران بلکه بخشی از زندگی روزمره شهروندان محسوب می‌شود. آشنایی با سیستم انتخابات کانادا برای افرادی که به این کشور مهاجرت می‌کنند، اهمیت ویژه‌ای دارد. زیرا ساختار سیاسی و شیوه تصمیم‌گیری در کانادا بر کیفیت زندگی، قوانین، خدمات عمومی و حتی فرصت‌های شغلی و آموزشی اثر می‌گذارد.
ساختار کلی سیستم انتخابات کانادا
کانادا کشوری فدرال است. این بدان معناست که قدرت سیاسی میان دولت فدرال و دولت‌های استانی تقسیم شده است. انتخابات در سطح فدرال برای انتخاب نمایندگان مجلس عوام (House of Commons) برگزار می‌شود. این مجلس، مهم‌ترین نهاد قانون‌گذاری کشور است. این مجلس 338 نماینده دارد که هرکدام از حوزه‌ای انتخابی به نام رایدینگ وارد پارلمان می‌شوند. در حالی که اعضاء سنای کانادا (Senate) منصوب می‌شوند و نقشی نظارتی دارند. بنابراین شهروندان کانادایی هنگام انتخابات فدرال، به‌طور مستقیم نخست‌وزیر را انتخاب نمی‌کنند. بلکه نمایندگان هر رایدینگ را برمی‌گزینند و در نهایت حزبی که بیشترین کرسی‌ها را به دست آورد، نخست‌وزیر معرفی می‌کند.
رایدینگ (Riding) چیست؟
رایدینگ یا حوزه انتخاباتی واحد جغرافیایی و جمعیتی است که یک نماینده از آن به مجلس عوام راه پیدا می‌کند. کل کشور به 338 رایدینگ تقسیم شده است. جمعیت هر رایدینگ کمابیش برابر است، هرچند تفاوت‌هایی میان مناطق شهری و روستایی وجود دارد. رأی‌دهندگان ساکن هر رایدینگ نماینده خود را انتخاب می‌کنند. به بیان دیگر، هر رأی‌دهنده تنها در محدوده جغرافیایی محل زندگی خود رأی می‌دهد و نماینده‌ای برنده محسوب می‌شود که بیشترین رأی را در آن حوزه به دست آورد.نظام اکثریت نسبی در شیوه انتخاب نمایندگان
سیستم انتخابات کانادا بر اساس روش اکثریت نسبی (First-Past-The-Post) اداره می‌شود. در این روش، نیازی نیست که نامزد بیش از نیمی از آرا را به دست آورد؛ بلکه کسب بیشترین رأی در رایدینگ کافی است. برای نمونه: اگر در یک رایدینگ سه نامزد حضور داشته باشند و نتایج به شکل زیر باشد:- نامزد الف: 40٪ آرا
- نامزد ب: 35٪ آرا
- نامزد ج: 25٪ آرا
احزاب سیاسی در سیستم انتخابات کانادا
حزبی که بیشترین تعداد کرسی‌ها را به دست آورد، دولت تشکیل می‌دهد. اگر این تعداد بیش از نیمی از کرسی‌ها باشد، دولت اکثریت شکل می‌گیرد و در غیر این صورت دولت اقلیت روی کار خواهد آمد. شناخت احزاب اصلی و فهم تفاوت‌های آنان باعث می‌شود تازه‌واردان تصویر روشن‌تری از فضای سیاسی کشور به دست آورند و در زمان به‌دست آوردن حق رأی، انتخابی آگاهانه داشته باشند. وجود احزاب متعدد باعث شده سیستم انتخابات کانادا رقابتی و متنوع باشد. با این حال، نظام اکثریت نسبی به طور معمول به نفع احزاب بزرگ‌تر تمام می‌شود. احزابی مانند سبز یا حتی بلاک کبکوا ممکن است در سطح ملی آرای قابل‌توجهی داشته باشند، اما تعداد کرسی‌هایشان محدود باقی بماند. در مواردی که هیچ حزبی اکثریت کرسی‌ها را به دست نیاورد، دولت اقلیت تشکیل می‌شود. در چنین شرایطی، احزاب کوچک‌تر مانند نیودموکرات یا بلاک کبکوا نقش تعیین‌کننده‌ای در حمایت یا عدم حمایت از دولت دارند. همین امر اهمیت شناخت ترکیب پارلمان را دوچندان می‌کند.
حزب لیبرال کانادا
حزب لیبرال از قدیمی‌ترین احزاب کانادا به شمار می‌رود. آغاز فعالیت آن به قرن نوزدهم بازمی‌گردد و در طول تاریخ سیاسی کشور، بارها دولت فدرال را تشکیل داده است. رهبران شاخصی مانند ویلیام لیون مکنزی کینگ و پیر الیوت ترودو از این حزب برخاسته‌اند. مواضع حزب لیبرال بر حمایت از اقتصاد بازار همراه با مداخلات دولت در حوزه رفاه اجتماعی استوار است. این حزب به ارزش‌هایی همچون چندفرهنگی بودن جامعه، حمایت از مهاجران، برابری جنسیتی و مقابله با تغییرات اقلیمی توجه ویژه دارد.حزب محافظه‌کار کانادا
ریشه‌های حزب محافظه‌کار به اتحاد نیروهای سیاسی راست‌گرا در اوایل قرن بیستم برمی‌گردد. شکل کنونی آن در سال 2003 با ادغام حزب اصلاح و حزب محافظه‌کار پیشین به وجود آمد. نخست‌وزیرانی همچون سر جان ای. مک‌دانلد و استیون هارپر از این حزب بوده‌اند. محافظه‌کاران بر کاهش مالیات‌ها، حمایت از صنعت انرژی و منابع طبیعی، و تقویت نقش سنتی خانواده تأکید دارند. در سیاست خارجی، رویکردی مبتنی بر امنیت و روابط نزدیک با متحدان غربی به‌ویژه ایالات متحده اتخاذ می‌کنند.حزب نیودموکرات (NDP)
این حزب در دهه 1960 از ادغام جنبش تعاونی-مشترک و گروه‌های کارگری شکل گرفت. هدف آن ایجاد تعادل میان سیاست‌های بازار آزاد و عدالت اجتماعی بود. حزب نیودموکرات بر گسترش خدمات اجتماعی، افزایش دسترسی همگانی به خدمات درمانی و آموزش، و حمایت قوی از حقوق کارگران تمرکز دارد. سیاست‌های زیست‌محیطی در این حزب پررنگ‌تر از احزاب سنتی لیبرال و محافظه‌کار است.حزب بلاک کبکوا
حزب بلاک کبکوا در اوایل دهه 1990 به‌عنوان صدای سیاسی جدایی‌طلبان کبک وارد صحنه شد. این حزب در سطح ملی فعالیتی ندارد و فقط در استان کبک نامزد معرفی می‌کند. محور سیاست‌های حزب بلاک کبکوا، دفاع از منافع کبک و زبان فرانسوی است. مواضع اقتصادی و اجتماعی آن به طور معمول به سمت چپ متمایل است، اما موضوع استقلال یا خودمختاری کبک در مرکز برنامه‌هایش قرار دارد.حزب سبز کانادا
حزب سبز در دهه 1980 شکل گرفت و تمرکز خود را بر مسائل زیست‌محیطی قرار داد. این حزب تاکنون موفق به کسب تعداد اندکی کرسی در مجلس عوام شده است، اما در برخی مناطق نفوذ رو به رشدی دارد. محور فعالیت حزب سبز مقابله با تغییرات اقلیمی، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و اصلاح نظام انتخاباتی است. در سیاست اجتماعی، مواضعی نزدیک به حزب نیودموکرات دارد.جدول مقایسه‌ای احزاب اصلی کانادا
| حزب سیاسی | گرایش کلی | مواضع اقتصادی | مواضع اجتماعی | جایگاه در سیستم انتخابات کانادا |
| لیبرال | میانه‌رو | اقتصاد بازار همراه با حمایت دولت | چندفرهنگی، برابری، محیط‌زیست | یکی از دو حزب بزرگ |
| محافظه‌کار | راست‌گرا | کاهش مالیات، حمایت از انرژی | ارزش‌های سنتی، امنیت ملی | یکی از دو حزب بزرگ |
| نیودموکرات (NDP) | چپ‌گرا | خدمات عمومی گسترده، عدالت اجتماعی | حقوق کارگران، محیط‌زیست | حزب سوم مهم در سطح فدرال |
| بلاک کبکوا | ملی‌گرای کبکی | حمایت از اقتصاد محلی | دفاع از زبان فرانسوی | فقط در استان کبک فعال |
| سبز | زیست‌محیطی | انرژی‌های پاک، توسعه پایدار | سیاست‌های مترقی اجتماعی | حضور محدود اما اثرگذار |
دولت اکثریت و دولت اقلیت در سیستم انتخابات کانادا
یکی از موضوعات مهم، تمایز میان دولت اکثریت و دولت اقلیت است. این دو اصطلاح، کمابیش در هر انتخاباتی شنیده می‌شود. لازم است افراد تفاوت میان دولت اکثریت و اقلیت را بشناسند و تأثیر آن بر سیاست‌ها را درک کنند. در ادامه این دو اصطلاح را توضیح خواهیم داد و خواهیم گفت که چه زمانی یک دولت اقلیت یا اکثریت تشکیل می‌شود.دولت اکثریت (Majority Government)
اگر حزبی موفق شود بیش از نیمی از 338 کرسی مجلس عوام را به دست آورد (دست‌کم 170 کرسی)، تشکیل دولت اکثریت می‌دهد. این دولت می‌تواند بدون نیاز به حمایت سایر احزاب، قوانین را تصویب کند. ثبات سیاسی و طول دوره چهارساله از ویژگی‌های این حالت است.دولت اقلیت (Minority Government)
اگر هیچ حزبی نتواند اکثریت کرسی‌ها را به دست آورد، حزبی که بیشترین کرسی را دارد، دولت تشکیل می‌دهد اما برای تصویب قوانین و بودجه نیازمند همکاری با احزاب دیگر است. دولت اقلیت به طور معمول بی‌ثبات‌تر است و امکان برگزاری انتخابات زودهنگام در آن بیشتر وجود دارد.
مراحل برگزاری انتخابات فدرال
- انحلال پارلمان: انتخابات زمانی برگزار می‌شود که دوره چهارساله پایان یابد یا دولت اقلیت اعتماد مجلس را از دست بدهد.
- آغاز کمپین انتخاباتی: احزاب و نامزدها تبلیغات انتخاباتی خود را شروع می‌کنند.
- ثبت‌نام رأی‌دهندگان: همه شهروندان بالای 18 سال می‌توانند در فهرست رأی‌دهندگان قرار گیرند.
- رأی‌گیری: به طور معمول در یک روز مشخص، رأی‌گیری سراسری انجام می‌شود.
- اعلام نتایج: شمارش آرا در هر رایدینگ صورت می‌گیرد و نماینده برنده مشخص می‌شود.
- تعیین نخست‌وزیر: حزبی که بیشترین کرسی را در اختیار دارد، نخست‌وزیر معرفی می‌کند.
نقش فرماندار کل در سیستم انتخابات کانادا
فرماندار کل (Governor General) نماینده پادشاه بریتانیا در کانادا است. این مقام تشریفاتی وظیفه دارد پس از انتخابات، رسماً حزب پیروز را به تشکیل دولت دعوت کند. در صورت دولت اقلیت، نقش فرماندار کل می‌تواند حساس‌تر باشد، زیرا ممکن است نیاز به تشخیص داشته باشد که کدام حزب قادر به جلب اعتماد مجلس است.اهمیت سیستم انتخابات کانادا برای مهاجران
مهاجرانی که شهروندی کانادا را دریافت می‌کنند، حق رأی خواهند داشت. کسانی که با ویزای موقت کانادا در این کشور حضور دارند و حتی افرادی که اقامت دائم کانادا را دریافت کرده‌اند، نمی‌توانند در انتخابات شرکت کنند. مشارکت در انتخابات تنها یک حق مدنی نیست، بلکه فرصتی است برای تأثیرگذاری بر آینده جامعه. آشنایی با سیستم انتخابات کانادا کمک می‌کند افراد بهتر نقش احزاب و اهمیت حوزه‌های انتخاباتی (رایدینگ‌ها) را بفهمند و دریابند که رأی‌شان چگونه به کرسی‌های پارلمان تبدیل می‌شود.نقدها و چالش‌ها در سیستم انتخابات کانادا
هرچند این سیستم شفاف و کارآمد است، اما خالی از نقد نیست. در نظام اکثریت نسبی، ممکن است حزبی با کمتر از 40٪ آرای عمومی، اکثریت کرسی‌ها را به دست آورد. آراء در رایدینگ‌های کوچک‌تر ممکن است ارزش بیشتری از مناطق پرجمعیت داشته باشد. برخی گروه‌ها خواهان تغییر به نظام «نمایندگی تناسبی» هستند تا نتایج دقیق‌تر بازتاب‌دهنده آرای کل جمعیت باشد.جمع‌بندی سیستم انتخابات کانادا
سیستم انتخابات کانادا مبتنی بر تقسیم کشور به رایدینگ‌ها و انتخاب نمایندگانی است که در مجلس عوام حضور می‌یابند. این سیستم با روش اکثریت نسبی عمل می‌کند. دولت حاصل از انتخابات می‌تواند اکثریت یا اقلیت باشد و این امر بر میزان ثبات سیاسی و نحوه تصمیم‌گیری‌ها اثر می‌گذارد. برای مهاجرانی که به آینده خود در این کشور می‌اندیشند، آشنایی با این ساختار سیاسی ضروری است. رأی در کانادا به معنای مشارکت فعال در تعیین مسیر کشور و جامعه‌ای است که بخشی از آن محسوب می‌شوند.ارتباط با ما
برای دریافت مشاوره و انواع خدمات مهاجرتی از طریق شرکت کنپارس می‌توانید با شماره‌های زیر تماس بگیرید. می‌توانید در دایرکت اینستاگرام اطلاعات تماس خود را ارسال کنید یا فرم ارزیابی رایگان ما را پر فرمایید تا در اولین فرصت با شما تماس بگیریم.
همچنین می‌توانید پرسش‌های خود را از طریق شماره‌های واتساپ
(کافی است همین حالا شماره تماس‌ها را لمس کنید) از ما بپرسید و پاسخ آن‌ها را از طریق همین شماره‌ها دریافت کنید.
