عقب‌نشینی دولت کبک در برابر اعتراضات دانشجویان

در نوامبر ۲۰۱۹، موجی از اعتراضات در میان دانشجویان بین‌المللی در کبک به راه افتاد که نتیجه‌ی تغییرات گسترده در برنامه تجربه کبکی (PEQ) بود. این تغییرات که توسط دولت کبک اعمال شده بود، با انتقادات شدیدی از سوی دانشجویان و فعالان حقوق مهاجران روبه‌رو شد و در نهایت منجر به عقب‌نشینی دولت کبک شد. این مقاله به بررسی این رویداد، دلایل اعتراضات، و نتایج آن می‌پردازد.

زمینه‌ی تغییرات در برنامه تجربه کبکی

برنامه تجربه کبکی (Programme de l’expérience québécoise) از سال ۲۰۱۰ به‌عنوان یکی از مسیرهای اصلی برای دریافت اقامت دائم در کبک شناخته می‌شد. این برنامه به دانشجویان بین‌المللی و نیروی کار موقت اجازه می‌داد تا پس از تحصیل یا کار در کبک، برای گواهی انتخاب کبک (CSQ) و سپس اقامت دائم اقدام کنند. تا پیش از تغییرات، این برنامه به دلیل انعطاف‌پذیری و عدم محدودیت در رشته‌های تحصیلی، بسیار محبوب بود. طبق گزارش Montreal Gazette در نوامبر ۲۰۱۹، تعداد دانشجویان بین‌المللی در کبک از ۳۳,۰۰۰ نفر در سال ۲۰۱۳ به ۴۸,۰۰۰ نفر در سال ۲۰۱۹ افزایش یافته بود که بخش عمده‌ی این رشد به دلیل جذابیت PEQ بود.

با این حال، در سال ۲۰۱۹، دولت کبک تحت رهبری حزب Coalition Avenir Québec (CAQ) تصمیم گرفت تغییراتی اساسی در این برنامه اعمال کند. این تغییرات شامل محدود کردن رشته‌های تحصیلی واجد شرایط برای دریافت CSQ بود. برای نمونه، رشته‌های پرطرفداری مانند کارشناسی ارشد علوم رایانه از لیست حذف شدند و تنها هفت برنامه‌ی دکتری و ۲۴ برنامه‌ی کارشناسی ارشد واجد شرایط اعلام شدند. این تصمیم با هدف هدایت دانشجویان به سمت مشاغل مورد نیاز بازار کار کبک، به‌ویژه در مناطق روستایی و برای رشته‌های فنی، گرفته شد. اما این اقدام به سرعت واکنش‌های منفی را برانگیخت.

موج اعتراضات و انتقادات

تغییرات اعمال‌شده در PEQ به‌ویژه برای دانشجویانی که در حال تحصیل بودند، غیرمنتظره و غیرعادلانه تلقی شد. بسیاری از این دانشجویان با تکیه بر وعده‌های PEQ به کبک آمدند و هزینه‌های بالایی برای تحصیل و زندگی پرداختند. برای نمونه، طبق گزارش Montreal Gazette، دانشجویی از ساحل عاج به نام محمد توره اعلام کرد که بیش از ۳۶,۰۰۰ دلار برای تحصیل در رشته‌ی مدیریت مالی عمومی در کبک هزینه کرده بود، اما با حذف این رشته از لیست PEQ، تمام برنامه‌هایش برای اقامت دائم به خطر افتاد. دانشجویان این تغییرات را نقض حقوق انسانی خود می‌دانستند، زیرا به‌صورت retroactive (بازنگری گذشته‌نگر) اعمال می‌شد و بر وضعیت کسانی که قبلاً در کبک مشغول به تحصیل بودند، تأثیر می‌گذاشت.

اعتراضات به سرعت در فضای مجازی گسترش یافت. هشتگ‌هایی مانند #PEQReform و #JusticeForStudents در شبکه‌های اجتماعی ترند شد و دانشجویان با انتشار ویدیوها و پیام‌های احساسی، داستان‌های خود را به اشتراک گذاشتند. این موج اعتراضی بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها داشت و فشار عمومی بر دولت کبک را افزایش داد. گروه‌های مدافع حقوق مهاجران، مانند Québec c’est nous aussi، نیز به این اعتراضات پیوستند و خواستار بازنگری فوری در تصمیمات شدند.

عقب‌نشینی دولت کبک: پاسخی به اعتراضات

در پی این اعتراضات گسترده، عقب‌نشینی دولت کبک اجتناب‌ناپذیر شد. در تاریخ ۶ نوامبر ۲۰۱۹، وزیر مهاجرت کبک، سایمون ژولین-بارت، در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که دولت از تصمیم اولیه خود عقب‌نشینی کرده و استثنائاتی برای دانشجویان فعلی در نظر گرفته است. بر اساس این تصمیم، دانشجویانی که پیش از اعمال تغییرات در کبک مشغول به تحصیل بودند، از محدودیت‌های جدید معاف شدند. این بدان معنا بود که آنها می‌توانستند در همان رشته‌ای که تحصیل می‌کردند، برای دریافت CSQ اقدام کنند و مسیر اقامت دائم خود را ادامه دهند.

این عقب‌نشینی دولت کبک نتیجه‌ی مستقیم فشارهای اجتماعی و رسانه‌ای بود. ژولین-بارت در کنفرانس مطبوعاتی اظهار داشت که دولت به نگرانی‌های دانشجویان توجه دارد و می‌خواهد از این پس رویکرد منصفانه‌تری اتخاذ کند. با این حال، این عقب‌نشینی انتقاداتی را نیز به دنبال داشت. برخی معتقد بودند که دولت از ابتدا باید با جامعه‌ی دانشگاهی و دانشجویان مشورت می‌کرد تا از این بحران جلوگیری شود.

تأثیرات و درس‌های این رویداد

عقب‌نشینی دولت کبک تأثیرات مثبتی بر دانشجویان بین‌المللی داشت. بسیاری از آنها که آینده‌ی خود را در خطر می‌دیدند، با این تصمیم توانستند به مسیر مهاجرتی خود ادامه دهند. اما این رویداد درس‌های مهمی نیز به همراه داشت. نخست، نشان داد که سیاست‌های مهاجرتی بدون مشورت با ذی‌نفعان می‌تواند به بحران‌های اجتماعی منجر شود. دوم، قدرت صدای جمعی و نقش رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی در تأثیرگذاری بر سیاست‌گذاری را برجسته کرد.

بیشتر بخوانید

• همه روش‌های مهاجرت به کانادا
• سهمیه ویزاهای تحصیلی کبک
• مهاجرت به کبک در 2025

نتیجه‌گیری

رویدادهای نوامبر ۲۰۱۹ و عقب‌نشینی دولت کبک در برابر اعتراضات دانشجویان، نمونه‌ای از چالش‌های سیاست‌گذاری مهاجرتی در یک جامعه‌ی چندفرهنگی است. تغییرات اولیه در برنامه تجربه کبکی، با هدف تأمین نیازهای بازار کار طراحی شد. اما به دلیل عدم توجه به حقوق دانشجویان، واکنش‌های شدیدی دریافت کرد. این اعتراضات و عقب‌نشینی دولت کبک نشان داد که سیاست‌های مهاجرتی باید با دقت و با توجه به همه‌ی ذی‌نفعان اجراء شوند. برای دانشجویانی که کبک را به‌عنوان مقصد تحصیلی و مهاجرتی انتخاب می‌کنند، این تجربه یادآور اهمیت آگاهی از تغییرات قانونی و دفاع از حقوق خود است.

ارتباط با ما

برای دریافت مشاوره و انواع خدمات مهاجرتی از طریق شرکت کنپارس می‌توانید با شماره‌های 02191008339، 02191008338 یا 02159174000 تماس بگیرید. یا اطلاعات خود را از طریق چت آنلاین سایت یا دایرکت اینستاگرام ارسال کنید. یا فرم ارزیابی رایگان ما را پر فرمایید تا در اولین فرصت با شما تماس بگیریم.

همچنین می‌توانید پرسش‌های خود را از طریق شماره‌های واتس‌اپ (+1)5799579293 و 9034941456(+98) (کافی است همین حالا شماره تماس‌ها را لمس کنید) از ما بپرسید و پاسخ آن‌ها را از طریق همین شماره‌ها دریافت کنید.