کانادا به دلیل کیفیت بالای آموزش، تنوع فرهنگی، امنیت، و سیاستهای مهاجرتی مطلوب، همواره مقصدی جذاب برای دانشجویان بینالمللی بوده است. با وجود اعمال محدودیتهای جدید در صدور ویزاهای تحصیلی از سال ۲۰۲۴، این کشور همچنان پذیرای صدها هزار دانشجو از سراسر جهان است. بر اساس دادههای اداره مهاجرت، پناهندگان و شهروندی کانادا (IRCC)، هند همچنان در صدر کشورهای مبدأ دانشجویان بینالمللی قرار دارد و پس از آن چین، نیجریه، و فیلیپین دیده میشوند. این مقاله به بررسی ۲۰ ملیت برتر دانشجویان بینالمللی در کانادا در سال ۲۰۲۴، دلایل انتخاب این کشور، و تأثیر سیاستهای جدید مهاجرتی بر این روند میپردازد.
دلایل جذابیت کانادا برای دانشجویان بینالمللی
دانشجویان بینالمللی کانادا را به دلایل متعددی بهعنوان مقصد تحصیلی خود برمیگزینند. سیستم آموزشی با کیفیت جهانی، بهویژه در دانشگاههای برتر، یکی از مهمترین عوامل جذبکننده است. این دانشگاهها در رتبهبندیهای بینالمللی جایگاههای بالایی دارند و برنامههای تحصیلی متنوعی را در رشتههای علوم، فناوری، مهندسی، ریاضیات (STEM)، و بهداشت ارائه میدهند. علاوه بر این، تنوع فرهنگی و محیط پذیرای کانادا، بهویژه برای دانشجویانی از کشورهای در حال توسعه، بسیار جذاب است. برنامه اجازه کار پس از فارغالتحصیلی (PGWP) که به دانشجویان امکان کار تا سه سال پس از تحصیل را میدهد، و مسیرهای روشن اقامت دائم از طریق برنامههایی مانند Canadian Experience Class (CEC)، نیز نقش حیاتی در جذب و حفظ دانشجویان بینالمللی ایفا میکنند.
بیست ملیت برتر دانشجویان بینالمللی در کانادا در سال ۲۰۲۴
بر اساس دادههای اداره مهاجرت، پناهندگان و شهروندی کانادا (IRCC)، در سال ۲۰۲۴، تعداد کل ویزاهای تحصیلی صادرشده به حدود ۲۶۸,۰۰۰ نفر کاهش یافت که نشاندهنده کاهش قابل توجه ۴۸ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۳ است. با این حال، تنوع ملیتهای دانشجویان بینالمللی در کانادا همچنان چشمگیر است. در ادامه، فهرست ۲۰ ملیت برتر را با تعداد دانشجویان و تغییرات درصدی نسبت به سال ۲۰۲۳ آوردهایم.
رتبه |
کشور |
تعداد دانشجویان (2024) |
تغییر نسبت به 2023 (درصد) |
1 |
هند |
188,630 |
-32.20% |
2 |
چین |
56,405 |
-2.90% |
3 |
نیجریه |
26,540 |
-29.20% |
4 |
فیلیپین |
24,760 |
-26.60% |
5 |
فرانسه |
13,770 |
-10.60% |
6 |
ایران |
10,950 |
-25.70% |
7 |
ویتنام |
10,550 |
-1.80% |
8 |
نپال |
9,440 |
-40.60% |
9 |
الجزایر |
9,275 |
-0.70% |
10 |
کره جنوبی |
8,485 |
-18.90% |
11 |
مکزیک |
8,375 |
-26.20% |
12 |
غنا |
7,780 |
4.90% |
13 |
برزیل |
7,015 |
-32.40% |
14 |
آمریکا |
6,855 |
-11.20% |
15 |
کلمبیا |
6,775 |
-35.20% |
16 |
بنگلادش |
6,530 |
-31.10% |
17 |
ژاپن |
6,160 |
-21.30% |
18 |
مراکش |
6,140 |
-12.90% |
19 |
هنگکنگ |
5,365 |
-31.70% |
20 |
سنگال |
5,175 |
28.50% |
این آمار نشاندهنده کاهش قابل توجه در تعداد دانشجویان بینالمللی از اکثر کشورها به دلیل اعمال محدودیتهای جدید است. با این حال، افزایش در تعداد دانشجویان از غنا و سنگال، نشاندهنده پتانسیل و انعطافپذیری بازارهای نوظهور در تطبیق با شرایط جدید است.
دلایل انتخاب کانادا توسط ملیتهای مختلف
کشورهای آسیایی
- هند: با ۱۸۸,۶۳۰ دانشجو، هند همچنان بزرگترین منبع دانشجویان بینالمللی در کانادا است. جمعیت بالای فارغالتحصیلان انگلیسیزبان، ظرفیت محدود دانشگاههای داخلی، و جذابیت برنامههای PGWP و مسیرهای اقامت دائم، دانشجویان هندی را بهویژه به رشتههای فناوری و کسبوکار جذب میکند. کاهش ۳۲.۲ درصدی در سال ۲۰۲۴ نتیجه مستقیم اعمال الزامات مالی سختگیرانهتر، مانند نیاز به گواهی سرمایهگذاری تضمینشده (GIC) به مبلغ ۲۰,۶۳۵ دلار کانادا، بوده است.
- چین: با ۵۶,۴۰۵ دانشجو، چین جایگاه دوم را حفظ کرده است. شهرت جهانی دانشگاههای کانادایی، بهویژه در تورنتو و بریتیش کلمبیا، و فرآیند ویزای رقابتیتر نسبت به آمریکا، چین را به یکی از منابع اصلی دانشجویان بینالمللی تبدیل کرده است.
- فیلیپین: دانشجویان فیلیپینی (۲۴,۷۶۰ نفر) به دلیل سابقه قوی در آموزش و کار در خارج از کشور، اغلب در رشتههای بهداشت و مهمانداری تحصیل میکنند و از مسیرهای اقامت دائم بهره میبرند.
- ویتنام و نپال: این کشورها به دلیل شبکههای آموزشی و خانوادگی که کانادا را مقصدی امن و معتبر معرفی میکنند، در فهرست حضور دارند. با این حال، نپال با کاهش ۴۰.۶ درصدی به دلیل الزامات مالی جدید، بیشترین افت را در میان این ملیتها تجربه کرد.
- ایران و بنگلادش: دانشجویان این کشورها به دنبال محیطی امن و فرصتهای تحقیقاتی، بهویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی هستند. ایران با ۱۰,۹۵۰ دانشجو همچنان جایگاهی قوی دارد، اما کاهش ۲۵.۷ درصدی نشاندهنده تأثیر سیاستهای جدید مهاجرتی است.
- کره جنوبی، ژاپن، و هنگکنگ: این دانشجویان بر کسب مدارک بینالمللی برای ارتقای اشتغالپذیری تمرکز دارند و به دانشگاههای برتر در استانهای بریتیش کلمبیا و انتاریو جذب میشوند.
- هنگکنگ: با ۵,۳۶۵ دانشجو، دانشجویان این منطقه به دنبال فرصتهای تحصیلی و شغلی در محیطی امن و باثبات هستند. با این حال، کاهش ۳۱.۷ درصدی نشاندهنده تأثیر سیاستهای جدید بر این گروه از دانشجویان است.
کشورهای آفریقایی
- نیجریه و غنا: این دو کشور به ترتیب با ۲۶,۵۴۰ و ۷,۷۸۰ دانشجو، نمایانگر رشد طبقه متوسط در غرب آفریقا و تمایل به تحصیل در خارج هستند. دانشجویان نیجریهای و غنایی به دنبال آموزش انگلیسیزبان با کیفیت در رشتههای STEM و بهداشت هستند و از فرصتهای PGWP برای کسب تجربه و در نهایت اقامت دائم استفاده میکنند. قابل ذکر است که غنا تنها کشوری در این فهرست است که افزایش ۴.۹ درصدی در تعداد دانشجویان بینالمللی خود را تجربه کرد.
- الجزایر، مراکش، و سنگال: این کشورهای فرانسویزبان به دلیل وجود مؤسسات دوزبانه در کبک، مانند دانشگاه مونترال، جذابیت خاصی برای دانشجویان دارند. سنگال با افزایش چشمگیر ۲۸.۵ درصدی، نشاندهنده علاقه رو به رشد آفریقای فرانسویزبان به تحصیل در کانادا است.
کشورهای قاره آمریکا
- مکزیک، برزیل و کلمبیا: این کشورها به ترتیب با ۸,۳۷۵، ۷,۰۱۵، و ۶,۷۷۵ دانشجو، تقاضای رو به رشد برای آموزش بینالمللی در آمریکای لاتین را نشان میدهند. دانشجویان این کشورها اغلب در برنامههای فناوری و کسبوکار تحصیل میکنند و کانادا را به دلیل هزینههای مقرونبهصرفهتر نسبت به آمریکا انتخاب میکنند.
- آمریکا: با ۶,۸۵۵ دانشجو، آمریکاییها به دلیل نزدیکی جغرافیایی، کیفیت آموزش و فرصتهای تحقیقاتی، کانادا را انتخاب میکنند. هرچند کاهش ۱۱.۲ درصدی در تعداد دانشجویان آنها، نشاندهنده تأثیر محدودیتهای جدید بر این گروه نیز هست.
کشورهای اروپایی
- فرانسه: با ۱۳,۷۷۰ دانشجو، فرانسه به دلیل وجود مؤسسات دوزبانه و فرانسویزبان در کبک و کیفیت زندگی بالا، در میان دانشجویان بینالمللی جایگاه ویژهای دارد. نزدیکی فرهنگی و زبانی با کبک، عامل مهمی در جذب این دانشجویان است.
تأثیر سیاستهای جدید بر دانشجویان بینالمللی
در سال ۲۰۲۴، کانادا برای مدیریت چالشهایی مانند کمبود مسکن و فشار بر خدمات اجتماعی، سقف صدور ویزای تحصیلی را تعیین کرد. در این سال، از حدود ۶۰۶,۰۰۰ درخواست ویزای تحصیلی کانادا، تنها ۲۳۱,۰۰۰ مورد تأیید شد که نرخ تأیید تقریبی ۳۸ درصدی را نشان میدهد. این رقم، کاهش قابل توجهی را در تعداد ویزاهای صادر شده نسبت به سالهای قبل نشان میدهد. برای سال ۲۰۲۵، این سقف به ۴۳۷,۰۰۰ درخواست کاهش یافته است که نشاندهنده تداوم رویکرد محدودکننده دولت است.
این محدودیتها، همراه با الزامات مالی سختگیرانهتر (مانند نیاز به گواهی سرمایهگذاری تضمینشده (GIC) به مبلغ ۲۰,۶۳۵ دلار کانادا)، و تغییرات در برنامه مجوز کار پس تحصیل (PGWP) و اجازه کار باز برای همسران، تأثیر عمیقی بر دانشجویان بینالمللی، بهویژه از کشورهای با درآمد پایین مانند نپال، بنگلادش، و نیجریه، گذاشته است.
علاوه بر این، از نوامبر ۲۰۲۴، حداکثر ساعات کار مجاز برای دانشجویان بینالمللی در حین تحصیل به ۲۴ ساعت در هفته محدود شد، هرچند در تعطیلات برنامهریزیشده همچنان امکان کار تماموقت وجود دارد. این تغییرات، همراه با خاتمه برنامه Student Direct Stream (SDS) برای کشورهایی مانند هند و فیلیپین، فرآیند درخواست را پیچیدهتر و رقابتیتر کرده است. با این حال، افزایش تعداد دانشجویان از غنا و سنگال نشان میدهد که بازارهای نوظهور ممکن است در تطبیق با این قوانین انعطافپذیرتر باشند.
جذابیت پایدار برای دانشجویان بینالمللی در کانادا
با وجود اعمال سیاستهای جدید، جذابیت کانادا برای دانشجویان بینالمللی همچنان پایدار است. بر اساس نظرسنجی بهار ۲۰۲۵، کانادا با ۹۴ درصد پاسخهای مثبت، همچنان جذابترین مقصد برای دانشجویان بینالمللی محسوب میشود. این جذابیت به عواملی مانند شهریه مقرونبهصرفه، بورسیههای تحصیلی، و برنامههای کارآموزی تعاونی (Co-op) نسبت داده میشود. طبق این نظرسنجی، ۷۷ درصد از شرکتکنندگان، هزینه پایین تحصیل را عامل کلیدی در انتخاب کانادا ذکر کردهاند. دانشگاههایی مانند تورنتو، که بورسیههای معتبری مانند Lester B. Pearson ارائه میدهند، و دانشگاه بریتیش کلمبیا، با بیش از ۳۰ میلیون دلار بورسیه سالانه، نقش مهمی در حفظ این جذابیت و جذب دانشجویان بینالمللی در کانادا ایفا میکنند.
پرسشهای رایج درباره دانشجویان بینالمللی در کانادا
چرا هند بزرگترین منبع دانشجویان بینالمللی در کانادا است؟
هند به دلیل جمعیت بالای فارغالتحصیلان انگلیسیزبان، ظرفیت محدود دانشگاههای داخلی، و جذابیت PGWP و مسیرهای اقامت دائم، در صدر قرار دارد.
چرا تعداد ویزاهای تحصیلی در ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ کاهش یافت؟
دولت کانادا برای مدیریت چالشهایی مانند کمبود مسکن و فشار بر خدمات اجتماعی، سقف صدور ویزای تحصیلی را تعیین کرده است. این سیاست منجر به کاهش قابل توجهی در تعداد ویزاهای صادر شده در سال ۲۰۲۴ (۴۸ درصد کاهش نسبت به ۲۰۲۳) و ادامه این روند در سال ۲۰۲۵ شده است.
چه عواملی کانادا را برای دانشجویان بینالمللی جذاب میکند؟
آموزش با کیفیت، تنوع فرهنگی، امنیت، PGWP، و مسیرهای اقامت دائم، کانادا را به مقصدی برتر تبدیل کرده است.
کدام کشورها در ۲۰۲۴ افزایش دانشجو داشتند؟
غنا (افزایش ۴.۹%) و سنگال (افزایش ۲۸.۵%) تنها کشورهایی بودند که رشد تعداد دانشجویان بینالمللی در کانادا را تجربه کردند.
آیا دانشجویان تحصیلات تکمیلی تحت تأثیر سقف ویزا هستند؟
بله، از سال ۲۰۲۵، دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری نیز مشمول سقف ویزا شدهاند و استانها سهمیههای خاصی برای این مقاطع تعیین کردهاند.