پس از برگزاری انتخابات درون حزبی حزب لیبرال کانادا، مارک کارنی نخست وزیر کانادا و جانشین جاستین ترودو شد. او با کسب ۸۶ درصد آراء، پیروزی قاطعی در برابر کریستیا فریلند، کارینا گولد و فرانک بیلیس به دست آورد. پیش از این جاستین ترودو برای 12 سال نخست‌وزیر کانادا و رهبر حزب لیبرال بود. این اقتصاددانِ ۵۹ ساله، سابقه ریاست بانک مرکزی کانادا از ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ و ریاست بانک مرکزی انگلیس از ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۰ را نیز دارد. او همچنین علاوه بر شهروندی کانادا، شهروندی انگلیس و ایرلند را نیز دارد.
استعفای ترودو در ۶ ژانویه ۲۰۲۵، پس از یک دهه حضور در قدرت، راه را برای کارنی، فردی تحصیل‌کرده در هاروارد و آکسفورد با سابقه سیاسی و اقتصادی درخشان باز کرد تا زمام امور را به دست گیرد. کارنی با وعده مقابله با تعرفه‌های ایالات متحده، متحول کردن اقتصاد کانادا با سیاست‌های محیط زیستی و رهبری با سبک جدی خود، شور و هیجانی در کشور ایجاد کرد. این مقاله به بررسی دلایل استعفای ترودو، تحصیلات، حرفه، مسیر سیاسی، زندگی خانوادگی و سیاست‌های رادیکالی می‌پردازد که کارنی آینده کانادا را بر روی آنها شرط بندی کرده است.
ترودو چرا استعفاء کرد؟
استعفای جاستین ترودو در ۶ ژانویه ۲۰۲۵، پایان فصل دو قطبی‌سازی در تاریخ کانادا بود. ترودو که زمانی به عنوان نماد پیشرفت‌گرایی ستایش می‌شد، زیر بار تورم سرسام‌آور، بحران مسکن و جنجال‌های مهاجرتی محبوبیت خود را از دست داد. اعلام استعفای او پس از ماه‌ها آشوب داخلی در حزب لیبرال و خروج ناگهانی وزیر دارایی، کریستیا فریلند، در دسامبر ۲۰۲۴ به دلیل اختلاف نظر در مقابله با تهدیدات تعرفه‌های ترامپ مطرح شد.
ترودو در سخنرانی خداحافظی خود اعتراف کرد: «کانادا سزاوار یک انتخاب روشن است و من اگر با حزب خودم درگیر باشم، نمی‌توانم تمام توانم را بگذارم.» بحران تعرفه‌ها که توسط ترامپ در فوریه ۲۰۲۵ اعلام شد نقطه اوج بود و ناتوانی ترودو را در محافظت از اقتصاد وابسته به تجارت کانادا آشکار کرد. پارلمان تا ۲۴ مارچ ۲۰۲۵ تعطیل شد و صحنه را برای رقابت رهبری آماده کرد که بتواند کشور را بازتعریف کند.
مسیر تحصیلی مارک کارنی از فورت اسمیت تا هاروارد
مارک جوزف کارنی در ۱۶ مارس ۱۹۶۵ در شهر دورافتاده فورت اسمیت در قلمروهای شمال غربی به دنیا آمد. طبیعت خشن شمالی، سال‌های اولیه زندگی او را شکل داد. او در یک خانواده کاتولیک معمولی با سه خواهر و برادر به نام‌های شان، برندا و برایان بزرگ شد. پدرش، رابرت جیمز مارتین کارنی، مدیر دبیرستان و مادرش، ورلی مارگارت کمپر، معلم بود.
در شش سالگی، خانواده او به ادمونتون، آلبرتا نقل مکان کردند، در آنجا او شروع به درخشش در زمینه تحصیلی کرد. او در دبیرستان سنت فرانسیس خاویر شاگرد ممتاز و دروازه‌بان هاکی شد. از آنجا بورسیه برای دانشگاه هاروارد دریافت کرد. در هاروارد، با الهام از اقتصاددان جان کنت گالبرایت، در سال ۱۹۸۸ در اقتصاد فارغ‌التحصیل شد.
تشنگی او برای کسب دانش او را به دانشگاه آکسفورد کشاند، جایی که در سال ۱۹۹۳ مدرک کارشناسی ارشد و در سال ۱۹۹۵ دکترا از کالج‌های سنت پیتر و نافیلد دریافت کرد. در آکسفورد، او به عنوان کاپیتان تیم هاکی فعالیت می‌کرد و در آنجا با همسرش، دایانا فاکس، اقتصاددان، آشنا شد.
نابغه بانکداری تا ستاره بانک مرکزی
مسیر حرفه‌ای کارنی یک مسترکلاس در بلندپروازی و تاب‌آوری است. پس از آکسفورد، او در سال ۱۹۹۰ به گلدمن ساکس پیوست و ۱۳ سال را در دفترهای لندن، نیویورک، توکیو و تورنتو گذراند. او به عنوان مدیرعامل بانکداری سرمایه‌گذاری ارتقاء پیدا کرد و روی پروژه‌های پرریسکی مانند کمک به آفریقای جنوبی پس از آپارتاید برای ورود به بازارهای جهانی اوراق قرضه و مدیریت بحران مالی روسیه در سال ۱۹۹۸ کار کرد و در میان همکارانش به عنوان «نابغه» شناخته شد.
در سال ۲۰۰۳، کارنی به عنوان معاون بانک کانادا انتخاب شد. یک سال بعد، او به عنوان معاون ارشد وزیر دارایی کانادا منصوب شد و با وزرای لیبرال و محافظه‌کار همکاری کرد. فرصت بزرگ او در سال ۲۰۰۸ فرا رسید، زمانی که در سن ۴۲ سالگی به عنوان رئیس بانک کانادا منصوب شد. در مواجهه با بحران مالی ۲۰۰۸، کارنی نرخ بهره را ۵۰ واحد پایه کاهش داد و تعهدی مشروط برای حفظ نرخ بهره پایین ارائه کرد، که باعث شد کانادا سریع‌تر از همتایان جی 7 خود به بهبودی دست یابد.
در سال ۲۰۱۳، کارنی به عنوان اولین غیربریتانیایی رهبری بانک انگلستان را بر عهده گرفت و بریتانیا را در آشفتگی‌های اقتصادی برگزیت تا سال ۲۰۲۰ هدایت کرد. راهبرد «هدایت پیشرو» (forward guidance) او که سیگنال نرخ بهره پایین تا کاهش بیکاری را می‌داد بازارها را تثبیت کرد، اگرچه منتقدان برگزیت مانند جیکاب ریس‌ماگ او را به دخالت در سیاست متهم کردند. پس از ریاست، کارنی به عنوان رئیس سرمایه‌گذاری انتقالی به مدیریت دارایی بروکفیلد1 پیوست. مدتی به عنوان فرستاده ویژه سازمان ملل برای اقدام در امور مالی و آب و هوا2 خدمت کرد و جایگاه جهانی خود را تثبیت کرد.
حرفه سیاسی، ستاره‌ای بی‌میل قدم پیش می‌گذارد
با وجود سوابق مالی درخشان، کارنی مدت‌ها از شایعات سیاسی دوری می‌کرد. در سال ۲۰۱۲، لیبرال‌ها از او خواستند تا جایگزین مایکل ایگناتیف شود، اما او اصرار داشت: «من بلندپروازی سیاسی ندارم» و به جای آن بر موقعیت حرفه‌ای خود در بانک انگلستان تمرکز کرد. با این حال، ریشه‌های او نشان‌دهنده تمایل سیاسی بود، پدرش در سال ۱۹۸۰ به عنوان نامزد لیبرال در ادمونتون جنوبی شرکت کرد و دوم شد. دوستانش مانند اسکات بریسون، عضو پارلمان لیبرال، پتانسیل کارنی را دیدند و به توانایی او در توضیح سیاست‌ها به عموم مردم اشاره کردند.
این تغییر در سال ۲۰۲۰ آغاز شد، زمانی که کارنی به ترودو در مورد بهبود اقتصادی پس از کووید-۱۹ مشاوره داد. تا سپتامبر ۲۰۲۴، او ریاست کارگروه حزب لیبرال برای رشد اقتصادی را بر عهده گرفت. اظهارات او در اکتبر ۲۰۲۴ در یک پادکست علیه رهبر محافظه‌کار، پی‌یر پالی‌یو به عنوان «یک مخالف که اقتصاد را درک نمی‌کند» شایعات را دامن زد. در ۱۶ ژانویه ۲۰۲۵، کارنی کمپین رهبری خود را در ادمونتون آغاز کرد و خود را به عنوان یک فرد بیرونی با ایده‌های نو معرفی کرد.
پیروزی قاطع او در ۹ مارچ ۲۰۲۵ رقبایی مانند کریستیا فریلند را شوکه کرد و او را به نخست‌وزیر منتخب تبدیل کرد. با این که هیچ سابقه‌ای در انتخابات نداشت، او قول داد در انتخابات بعدی به عنوان عضو پارلمان شرکت کند و زادگاهش، ادمونتون، را هدف قرار داد.
زندگی خانوادگی، جنبه شخصی یک چهره عمومی
پشت حرفه پرتلاطم کارنی، یک خانواده صمیمی و همبسته قرار دارد. او با دایانا فاکس، اقتصاددان متولد بریتانیا در آکسفورد آشنا شد و با او ازدواج کرد و آنها چهار دختر دارند. دایانا، متخصص سیاست‌های اقلیمی و مالی در گروه اوراسیا، اشتیاق کارنی به پایداری را به اشتراک می‌گذارد. همچنین او با اندیشکده‌های پیشرو مانندCanada 2020 همکاری کرده است. ارتباطات او با جرالد باتس، دستیار سابق ترودو، نقش کارنی به عنوان پدرخوانده پسر فریلند، خانواده‌شان را به بافت سیاسی کانادا گره زده است.
زندگی خانوادگی کارنی‌ها ترکیبی از نظم و گرمی است. مارک به «دویدن فوق سریع» و ماهیگیر با دخترانش در باشگاه ماهیگیری« Five Lakes » در کبک معروف است، در حالی که دایانا به صراحت در مورد نابرابری درآمد صحبت می کند. آنها به شدت از حریم خصوصی دخترانشان محافظت می‌کنند و در تلاشند آنها ارزش‌های کانادایی را حفظ کنند. این تعادل بین نفوذ جهانی و فروتنی شخصی، شخصیت عمومی کارنی را شکل می‌دهد.
سیاست، تعرفه‌ها، مشوق‌های محیط زیستی و احیای اقتصادی
چشم‌انداز سیاستی مارک کارنی نخست وزیر کانادا، ترکیبی جسورانه از عمل‌گرایی اقتصادی و اشتیاق محیط‌زیستی است. اولین آزمون او در مورد تعرفه‌های ۲۵ درصدی ترامپ بر کالاهای کانادایی بود که در فوریه ۲۰۲۵ اعمال شد. این تعرفه تهدیدی برای کاهش ۲ درصدی تولید ناخالص داخلی و از دست دادن گسترده مشاغل است. کارنی به این تعرفه‌ها این گونه پاسخ داد: «تعرفه‌های تلافی‌جویانه دلار به دلار که انرژی و کشاورزی ایالات متحده را هدف قرار می‌دهد. او قول می‌دهد که کانادا در برابر زورگویان سر تعظیم فرود نخواهد آورد.»
با تکیه بر مدیریت بحران‌هایش در بانک کانادا، او قصد دارد تجارت را متنوع کند و از نیروهای کار محافظت کند. (بیانیه کارنی درباره تعرفه‌های ترامپ). در مورد محیط زیست، کارنی مالیات کربن مصرفی ترودو را با یک «برنامه تشویقی سبز» جایگزین می‌کند. این برنامه که در ژانویه ۲۰۲۵ معرفی شد، معافیت‌های مالیاتی و یارانه‌هایی برای انتخاب‌های دوستدار محیط زیست، مانند خودروهای الکتریکی یا نوسازی خانه ارائه می‌دهد. این برنامه از طریق کاهش ۲۰ میلیارد دلاری یارانه‌های سوخت‌های فسیلی تأمین می‌شود.
او سیاست هویج و چماق (سیاست ارائه تشویق و تنبیه برای گرفتن رفتار مطلوب از طرف مقابل) را با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای بدون تنبیه خانواده‌ها ارائه می‌دهد (کارنی برنامه تغییر برای مالیات کربن مصرفی را ارائه می‌دهد).
منتقدان آن را یک بودجه‌شکن می‌دانند، اما کارنی شرط می‌بندد که این برنامه سرمایه‌گذاری سبز را جذب می‌کند که بازتابی از کارهای او در سازمان ملل در زمینه محیط زیست است. از نظر اقتصادی، او بر رشد متمرکز است و از «حواس‌پرتی» ترودو و «شعارهای بی‌محتوا»ی پالی‌یو انتقاد می‌کند.
کارنی قصد دارد کمبود مسکن را حل کند. بهره‌وری را افزایش دهد و بهداشت را تأمین مالی کند. او از دهه ۲۰۱۰ به این مسائل اشاره کرده است. یک انتخابات زودهنگام تا تابستان ۲۰۲۵ می‌تواند دستور کار او را تثبیت کند.
تمرکز مارک کارنی نخست وزیر کانادا بر مهاجرت
کارنی برای با توجه به سالخورده بودن نیروی کار کانادا، مهاجرت را حیاتی می‌داند. اما اصرار دارد که باید با ظرفیت جذب هماهنگ باشد. کارنی معتقد است کانادا با پذیرش تعداد بیشتری از تازه‌واردان نسبت به توانایی حمایت از آنها به ارزش‌های خود عمل نکرده است. دلایل او کمبود مسکن و خدمات تحت فشار است. بنابراین، تعداد مهاجران باید به صورت فصلی بر اساس نرخ ساخت مسکن، ظرفیت بهداشت و نیازهای بازار کار تنظیم شود.
او ممکن است سطح مهاجرت را به عرضه مسکن گره بزند. این کار با هدف دوبرابر کردن سرعت ساخت و ساز در طول یک دهه و کاهش شکاف 670000 واحد تا سال 2027. انجام می‌گیرد. کارنی به محدود کردن ویزاهای دانشجویی بر اساس استان‌ها و در دسترس بودن مسکن و سخت‌گیری‌های بیشتر در الزامات پذیرش نیروهای کار موقت خارجی تمایل دارد. البته او بخش‌هایی مانند بهداشت و انرژی پاک را مورد اولویت قرار می‌دهد.
تفاوت‌ها و انتقادها به مارک کارنی نخست وزیر کانادا
در مقابل ترودو، کارنی رویکرد گسترده ترودو را رد می‌کند و می‌گوید این رویکرد محدودیت‌های زیرساختی را نادیده گرفته و باعث شکست در اجراء شده است. در مقابل پی‌یر پالی‌یو، رهبر اپوزیسیون، او مخالف کاهش‌های شدید مهاجرتی است که رهبر محافظه‌کار پیشنهاد می‌دهد. از نظر وی این کار رشد اقتصادی و عرضه نیروی کار را خفه می‌کند. احساسات عمومی، محدودیت او با تغییر دیدگاه‌های کانادایی‌ها هماهنگ است. نظرسنجی‌ها نشان‌دهنده نگرانی فزاینده درباره سطح مهاجرت هستند.
واکنش کانادا، عشق، نفرت و هیاهو
جایگزین شدن کارنی به جای ترودو کانادا را به هیجان آورده است. در توییتر، هشتگ #CarneyForPM ترند شد. با طرفدارانی که او را «crisis whisperer» می‌نامند و مخالفانی مانند پایگاه پی‌یر پالی‌یو که او را به عنوان «کارنی مالیات کربن» مسخره می‌کنند و او را شبیه ترودو می‌دانند.
دنیای کسب‌وکار از مهارت‌های او در بازار استقبال می‌کند، اما صنعت نفت آلبرتا از تمایل محیط زیستی او نگران است. در سطح جهانی، رهبران جی 7 به دنبال یک متحد اقلیمی هستند، در حالی که سکوت ترامپ نشان‌دهنده یک رویارویی قریب‌الوقوع است. کارنی باید در ۲۴ مارچ ۲۰۲۵ قدرت را به دست گیرد. ولی کشور دوپاره شده است: نیمی او را نجات‌دهنده می‌بینند و نیمی او را فردی بیش از حد آراسته برای این نقش می‌دانند.
آیا او موفق می‌شود؟
مجموعه‌ای از کارهای دشوار از جنگ‌های تعرفه‌ای تا بحران‌های مسکن، فشارهای بهداشتی و آشتی با بومیان، پیش‌روی کارنی است. موفقیت او به ۱۰۰ روز اول او بستگی دارد، تعادل بین اقدامات جسورانه و وحدت در یک کانادای چند قطبی‌شده. کارنی آماده است تا با ترکیبی از دقت یک بانکدار و چشم‌انداز یک سیاستمدار، مسیر کانادا را بازتعریف کند.
نخستین سخنرانی مارک کارنی نخست وزیر کانادا
اولین سخنرانی مارک کارنی نخست وزیر کانادا، با انتقاد از مواضع دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در قبال کشورش تاکید کرد که کانادا هیچ گاه بخشی از آمریکا نخواهد شد. نخست‌وزیر منتخب کانادا اظهار کرد که تعرفه‌های تجاری ترامپ بر کانادا غیرقابل توجیه است و نمی‌توانیم به او اجازه بدهیم که پیروز شود. تا زمانی که آمریکایی‌ها به ما احترام نگذارند، ما نیز تعرفه‌های خود علیه آمریکا را حفظ خواهیم کرد.
حزب لیبرال کانادا روز شنبه به وقت محلی برای انتخاب جانشین جاستین ترودو، تشکیل جلسه داد. کارنی به زودی کار خود را به عنوان نخست وزیر جدید کانادا آغاز خواهد کرد. اما مطرح شدن رای عدم اعتماد در اولین جلسه پارلمان توسط رهبر حزب NDP و حزب محافظه کار، مدت زمان نخست وزیری او را در هاله‌ای از ابهام قرار می‌دهد. علاوه بر بحث رأی عدم اعتماد، انتخابات فدرال کانادا قرار است در ۲۰ اکتبر ۲۰۲۵ برگزار شود.
برای اطلاعات بیشتر بخوانید:
- جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، رسماً استعفاء کرد
- مواضع مهاجرتی پالی‌یو
- نتایج جنگ تجاری امریکا با کانادا
ارتباط با ما
برای دریافت مشاوره و انواع خدمات مهاجرتی از طریق شرکت کنپارس می‌توانید با شماره‌های 02191008339، 02191008338 یا 02159174000 تماس بگیرید. یا اطلاعات خود را از طریق چت آنلاین سایت یا دایرکت اینستاگرام ارسال کنید. یا فرم ارزیابی رایگان ما را پر فرمایید تا در اولین فرصت با شما تماس بگیریم.
همچنین می‌توانید پرسش‌های خود را از طریق شماره‌های واتس‌اپ (+1)5799579293 و 9034941456(+98) (کافی است همین حالا شماره تماس‌ها را لمس کنید) از ما بپرسید و پاسخ آنها را از طریق همین شماره‌ها دریافت کنید.
